Bảo Lan Kiếm – Trong hành trình tầm kiếm, có những chuyến đi xuyên núi xuyên rừng, có những chuyến đi xuyên làng xuyên bản. Tầm được hảo kiếm hay không, chỉ có thể dựa vào cơ duyên. Như với Bảo Lan kiếm, đó thực sự là duyên kỳ ngộ của chàng trai trẻ đất Quảng Nam.

Bảo Lan kiếm có hai điểm đặc sắc về thân lá và cần hoa so với các cây kiếm khác. Thân thủ của Bảo Lan kiếm khá “oách”, với củ nở to tròn, đặc biệt là nhiều lá xếp khít vươn không oằn èo, bình quân 1 thân tơ có 8-10 lá, có củ đạt 11 lá (giữ cả lá chân). Cây khỏe, rất siêng đẻ, măng mầm và nụ xanh sạch. Lá láng bóng, bản lá thân tơ hiện đạt 5,5cm. Nếu chú trọng luyện rèn không ham tách bụi, tầm nhìn sang năm đi thi hội 2020 bản lá đạt trên 6cm và lá ngắn lại đẹp hơn nữa là rất khả thi. Cây rất siêng hoa, chậu khỏe cho hoa liên tục. Với trình lướt fb qua các trang hội kiếm suốt 6 tháng qua, ít thấy cây nào hơn được Bảo Lan kiếm về độ sai hoa. Cần hoa to, màu xanh vàng, mang trên 30 hoa phân bố đều tứ diện, với cây đủ lực có thể đạt 40 hoa (theo lời chủ cây, bụi kiếm khi mới tầm về đang bung 4 cần hoa dài trên 1m, cần dài nhất 1,4m đếm được 43 hoa, còn lại 3 cần 36-38 hoa).

Mặt hoa của Bảo Lan kiếm thuộc dạng khá, dù chưa phải thuộc dạng xuất sắc. Cánh hoa màu vàng sáng, với 3 cánh đài sạch sẽ, 2 cánh hoa hơi dựng còn vương vệt mắm từ gốc lên giữa cánh, trụ nhụy sạch cùng màu với cánh. Lưỡi đỏ miếng, đỏ cả 2 mặt lưỡi, tuy nhiên màu lưỡi có chút biến thiên khi ra hoa bói, cây chưa đủ lực (càng về cuối cần lưỡi bớt đậm màu, một vài bông có thể chuyển thành các chấm đỏ).
Bảo Lan kiếm mới được nuôi trồng 9 tháng trong vườn nhà, cần thêm thời gian để thẩm cây thẩm hoa. Trong từng ấy thời gian cây phát triển cực tốt, cho hoa liên tục, nên đã có thể yên tâm về những ưu điểm chính liên quan đến độ sung túc của thân lá, độ sai hoa, màu hoa, trụ nhụy. Nhìn tổng thể chậu kiếm Bảo Lan với thân thủ căng nở, cần hoa trĩu bông, cánh và trụ nhụy vàng sáng, lưỡi đỏ rực dưới nắng, tỏa hương thơm ngát đã thấy đời tươi vui tràn sức sống. Tuy nhiên, các bông đã nở đến nay cánh chưa phải dạng bầu (các bông đầu cần có thể tạm gọi là “hơi bầu”, các bông sau cánh hẹp), bông hoa nhìn nghiêng sẽ thấy yêu hơn là nhìn trực diện. Nhẽ đó cần thẩm thêm về độ bầu của cánh hoa khi cây ấm chậu đủ lực các năm sau. Lá xanh mướt không gân guốc (không có sọc chìm gân lá), do đó lưu ý độ chịu nắng của Bảo Lan kiếm có thể không bằng nhiều cây khác.

Cơ duyên tìm được Bảo Lan kiếm đến với chàng trai đất Quảng Nam vào tháng 10/2018. Hôm đó, chàng trai tình cờ nhìn thấy trước nhà sếp cũ của mình ở trong xã có giò kiếm đang trổ bông tuyệt đẹp. Hỏi chuyện, được biết cây kiếm này được một người công nhân xây dựng đường Hồ Chí Minh lấy về từ rừng đoạn giáp Kon Tum cách đây đã hơn 10 năm. Chàng trai bèn lặn lội đến tận nhà người công nhân đó, thấy bụi kiếm lớn đang trổ những cần hoa dài óng vàng dưới tán cây sưa sau nhà. Chàng trai bèn ngỏ ý xin mua lại, đồng thời bỏ công đi xuyên các làng bản gom thêm các giò kiếm đang len lỏi trên các cây nhãn, cây bàng… được người chủ tặng bạn bè, người thân quanh vùng. Về đến nhà, chàng trai có chia sẻ cho bạn bè một số thân, và tặng hội đấu giá gây quĩ, còn lại đem ươm trồng. Cây rất siêng hoa, chỉ trong vòng 1 tháng mang về đã trổ bông 3 lần. Niềm vui nhân đôi khi kiếm duyên song hành với nhân duyên, chàng trai đã đặt tên cây kiếm là Bảo Lan theo tên cô con gái bé bỏng vừa mới sinh được 1 tháng của mình. Bảo Lan kiếm từ đó trở thành cây lan bảo bối, chất chứa niềm tự hào của chàng trai đất Quảng, và được nhiều kiếm thủ mến mộ…
Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm
Rượu hồng đào chưa nhấm đã say
Bạn về nắm nghĩ gác tay
Hỏi nơi mô ơn trượng, nghĩa dày bằng ta
(Ca dao Quảng Nam)
Người xứ Quảng cương trực, nghĩa khí, thủy chung, mến khách và luôn khát khao cái mới đã là thương hiệu. Quảng Nam còn là miền đất của 2 di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn. Phía Quảng Nam tiếp giáp với Kon Tum, nơi tìm ra cây Bảo Lan kiếm, có rừng nhiệt đới lá rộng thường xanh, có quế Trà My và sâm Ngọc Linh nổi tiếng. Nhẽ đó, tình đất, tình người và đặc sản Quảng Nôm vốn chẳng tầm thường, luôn để thương để nhớ cho những du khách mỗi lần ghé thăm – như chính cây Bảo Lan kiếm được chàng trai xứ Quảng nâng niu trên đất này.